Phế Đại Trường Trong Đông Y

Tác giả: Hoàng Duy Tân

Phế đại trường trong Đông y (bìa mềm)

Nói đến không khí, mọi người đều nghĩ đến chức năng của tạng Phế – theo Nội kinh: “Phế chủ khí”.
Theo Đông y, Phế không chỉ chủ về khí nhưng còn nhiều công dụng khác như: liên quan đến da lông (Phế chủ bì mao), liên quan đến mũi (Phế khai khiếu ở mũi) với những lý luận cao sâu mà người xưa đã dày công nghiên cứu để lại.

Nói đến Đại trường, người ta cũng chỉ nghĩ đến “ruột già” như 1 cơ quan có tác dụng bài tiết các chất thải, phân từ trong cơ thể ra bên ngoài. Có lẽ ít người quan tâm đến sự liên quan giữa Phế – Đại trường theo quan niệm Biểu Lý của Đông y. Đó là sự thiệt thòi về nhiều mặt. Thí dụ đối với Dưỡng sinh, người ta khuyên buổi sáng sớm là thời điểm rất thích hợp cho việc đại tiện. Tại sao vậy? Vì buổi sáng sớm 5-7 giờ là thời điểm của Phế khí. Khi Phế khí mạnh (theo vòng kinh khí tự nhiên) khí sẽ từ Phế chuyển xuống cho Đại trường (theo góc độ Biểu – Lý), sẽ giúp Đại trường tống phân và các chất cặn bã ra khỏi cơ thể một cách dễ dàng, hợp với tự nhiên

Nhằm thừa kế, phát triển những nét độc đáo của Đông y đối với Phế, chúng tôi trích dịch, chọn lọc ra trong kho tàng y học đông phương những khía cạnh liên quan đến Phế và Đại trường, cũng như những sự liên quan khác như với Thận, với Tâm giúp ích không nhỏ trong việc phòng và điều trị bệnh hữu hiệu hơn.